Bouwvrijstelling geldt niet meer

Rondom stikstofdepositie is er de afgelopen tijd veel veranderd. Op 1 juli 2021 trad de Wet Stikstofreductie en Natuurverbetering (Wsn) in werking. Deze wet maakte mogelijk dat gebruik kon worden gemaakt van een bouwvrijstelling, waardoor de stikstofdepositie van bouwen, slopen, aanleggen en verwijderen van (bouw)werken niet hoeft te worden beoordeeld in het kader van een natuurvergunning. Deze keuze is destijds gemaakt in het licht van de woningbouwcrisis. Naar aanleiding van een uitspraak van de Afdeling van 2 november 2022 (ECLI:NL:RVS:2022:3159) geldt deze bouwvrijstelling niet meer. Op 13 januari 2023 is dan ook een nieuwere versie van de AERIUS calculator beschikbaar gesteld op basis waarvan de stikstofdepositie moet worden berekend.

De AERIUS calculator wordt gebruikt om stikstofdepositie te berekenen op Natura-2000 gebieden. U berekent hiermee wat de stikstofdepositie rondom het te vergunnen project is. Op 2 november 2022 heeft de Afdeling uitspraak gedaan in het kader van het Porthos-project in Rotterdam en heeft geoordeeld dat geen gebruik meer mag worden gemaakt van de bouwvrijstelling, omdat het in strijd is met Europese wetgeving. Met de bouwvrijstelling staat het namelijk niet vast dat dit niet zal leiden tot significante negatieve effecten op Natura 2000-gebieden. Het gevolg van deze uitspraak is dat we weer teruggaan naar het systeem van vóór 1 juli 2021, waarbij ook de stikstofdepositie van de sloop, bouw- en aanlegfase moet worden meegerekend. Dat heeft tot gevolg dat er in meer gevallen een vergunning op basis van de Wet natuurbescherming nodig is. Dat kan leiden tot vertraging van bouwprojecten.

Het blijft dus nog onrustig in stikstofland. Daar komt bij dat Stichting Stikstofclaim (deze stichting komt op voor de  agrarische sector) de staat voor de rechter daagt om het stikstofrekenmodel AERIUS op pauze te zetten. Stikstofclaim vindt de ondergrens van het systeem voor de depositie van stikstof te laag en onwerkbaar. De zaak zal eind februari 2023 behandeld worden.

Voor nu is het in ieder geval belangrijk om te onthouden dat bovenstaande uitspraak ervoor heeft gezorgd dat de bouwvrijstelling niet meer kan worden gebruikt. Voor nog niet onherroepelijke besluiten, moet dus een (nieuwe) AERIUS-berekening worden opgesteld.

Geschreven door Amy van Eijk

20 februari 2023